της Τζίνας Δαβιλά
Το τελευταίο πράγμα που ίσως απασχολεί τον πολύ κόσμο εν μέσω ΔΝΤ, τρόικας, οικονομίας που οδηγείται στην αγχόνη και σκυθρωπών προσώπων για την παρούσα κατάσταση και ό,τι αυτή συνεπάγεται, είναι ο πολιτισμός....
Πάντα ήταν εκείνος που βαλλόταν πρώτος σε περιόδους κρίσεις, αν και –αν μου επιτρέπετε- ανεξαρτήτως κρίσης, λιθοβολούταν από τους πολλούς συνειδητά ή μη. Αλλιώς πώς φτάσαμε σε αυτά τα χάλια;
Εν τούτοις, εν μέσω κρίσης, ομάδα αρχαιολόγων που ζει και δρα στην Ιαλυσό της Ρόδου και ούσα πάντα ερωτευμένη με την εργασία της, ανακάλυψε εξαιρετικής τεχνικής και τέχνης τοιχογραφίες, αλλά και σπίτια που παραπέμπουν στην αρχιτεκτονική των Μινωιτών, επιβεβαιώνοντας την άποψη των επιστημονικών κοινοτήτων που ήθελαν τον οικισμό της Ιαλυσού να είναι ο σημαντικότερος του Αιγαίου και δη της προϊστορικής εποχής, καταδεικνύοντας την Ιαλυσό ως την σπουδαιότερη πόλη της Μέσης Εποχής του Χαλκού. Η ηφαιστειακή λάβα της Σαντορίνης (Θήρας) το 1630 π.Χ. που ενεργοποιήθηκε από ένα ισχυρό σεισμό, έκρυψε τον προαναφερθέντα πολιτισμό, τον οποίο για πρώτη φορά έφερε στο φως ο ιταλός Monaco σε αρχαιολογικές ανασκαφές που γνωστοποιήθηκαν το 1950. Έκτοτε το βορειότερο τμήμα του οικισμού έχει χαρακτηριστεί αρχαιολογικός χώρος.
Η επικεφαλής αρχαιολόγος της ανασκαφής Τούλα Μαρκέτου ενθουσιασμένη με τα ευρήματα μου έλεγε τις προάλλες: «Μα τέτοιο χρώμα, τέτοια τεχνική, είναι ασύλληπτη η συγκίνηση που νοιώθω». Μου θύμισε το μικρό παιδάκι που βρίσκει ένα χαμένο παιχνίδι… «Καθαρίζουμε πολύ προσεκτικά την ηφαιστειακή τέφρα και διαρκώς ανακαλύπτουμε ομορφιές…Βγάζουμε συνεχώς ζωγραφισμένα δάπεδα με μακρόστενες ταινίες κόκκινου χρώματος! Υπέροχου χρώματος! Ανάμεσα σε αυτές τις πορφυρές λωρίδες αναπτύσσονται πολύχρωμα γεωμετρικά θέματα από αυτόν τον μεγάλο προϊστορικό οικισμό της Ιαλυσού» μου έλεγε και μου έδειχνε μαγεμένη τις φωτογραφίες που είχε τραβήξει.
Την παρατηρούσα την ώρα που έψαχνε τις φωτογραφίες και διέκρινα τη σπιρτάδα στο βλέμμα μιας γυναίκας που λατρεύει τη δουλειά της. Κατάλαβα γιατί άκουγα κάποιους να λένε δυσαρεστημένοι «άμα μπλέξεις με τις αρχαιολόγους, την έβαψες. Δεν βγάζεις άκρη, είναι μουρλαμένες». Ε, λοιπόν, εμένα αυτή η μούρλα μου αρέσει. Έχει πάθος, έχει ένταση, έχει συγκινήσεις, έχει δόσιμο, έχει γνώση. Γνώση του παρελθόντος που παντρεύεται με την άγνοια του παρόντος. Δίνει φως, ελπίδα, αποτελεί έρεισμα για το μέλλον και προϋποθέτει ένα βασικό συστατικό που εκλείπει από την εποχή μας: το σεβασμό. Είναι σημαντικό να έρχεσαι σε επαφή με καλά κρυμμένα μυστικά των αιώνων. Είναι ακόμα σημαντικότατο, όμως, να νοιώθεις ότι το αρμόδιο υπουργείο στέκεται αρωγός στην κοινοποίηση αυτών των μυστικών.
Με τον ένα ή το άλλο τρόπο τα γεγονότα της Ελλάδας διαγράφουν μια πορεία που λειτουργούν ως φάρος στους ναυαγούς. Αρκεί κάποιος ή κάποιοι να θέλουν να τον δουν. Κάπου εκεί πρέπει να βρίσκεται και η λύση του γρίφου. Μόνο ο πολιτισμός (συγγραφικός, φιλοσοφικός, θεατρικός, επιστημονικός, μνημειακός, ιστορικός κλπ) έκανε την Ελλάδα ναυαρχίδα του πλανήτη.
Η Ελλάδα - και δη Ρόδος - αποτέλεσε τις προηγούμενες δεκαετίες την ναυαρχίδα του τουρισμού. Αυτό δεν αρκεί, χρειάζεται ο πολιτισμός. Μόνο ο πολιτισμός μπορεί να σώσει τη χώρα, κατά την ταπεινή μου άποψη. Αρκεί να στρέψουμε το βλέμμα στη βάση του πολιτισμού: τον σεβασμό και τη γνώση. Και δεν έχει τόση σημασία να σκεπτόμαστε το τώρα. Ας σκεφτούμε και το μέλλον. Οι νέες γενιές, αν λάβουν σωστά τη γνώση και την έννοια του σεβασμού, θα φτιάξουν μια Ελλάδα αντάξια του παρελθόντος της. Αρκεί οι τωρινοί οδηγοί να σκύψουν με σεβασμό στο προκαταρκτικό στάδιο και στο στόχο: τι θα αφήσουν πίσω τους.
Πάντα ήταν εκείνος που βαλλόταν πρώτος σε περιόδους κρίσεις, αν και –αν μου επιτρέπετε- ανεξαρτήτως κρίσης, λιθοβολούταν από τους πολλούς συνειδητά ή μη. Αλλιώς πώς φτάσαμε σε αυτά τα χάλια;
Εν τούτοις, εν μέσω κρίσης, ομάδα αρχαιολόγων που ζει και δρα στην Ιαλυσό της Ρόδου και ούσα πάντα ερωτευμένη με την εργασία της, ανακάλυψε εξαιρετικής τεχνικής και τέχνης τοιχογραφίες, αλλά και σπίτια που παραπέμπουν στην αρχιτεκτονική των Μινωιτών, επιβεβαιώνοντας την άποψη των επιστημονικών κοινοτήτων που ήθελαν τον οικισμό της Ιαλυσού να είναι ο σημαντικότερος του Αιγαίου και δη της προϊστορικής εποχής, καταδεικνύοντας την Ιαλυσό ως την σπουδαιότερη πόλη της Μέσης Εποχής του Χαλκού. Η ηφαιστειακή λάβα της Σαντορίνης (Θήρας) το 1630 π.Χ. που ενεργοποιήθηκε από ένα ισχυρό σεισμό, έκρυψε τον προαναφερθέντα πολιτισμό, τον οποίο για πρώτη φορά έφερε στο φως ο ιταλός Monaco σε αρχαιολογικές ανασκαφές που γνωστοποιήθηκαν το 1950. Έκτοτε το βορειότερο τμήμα του οικισμού έχει χαρακτηριστεί αρχαιολογικός χώρος.
Η επικεφαλής αρχαιολόγος της ανασκαφής Τούλα Μαρκέτου ενθουσιασμένη με τα ευρήματα μου έλεγε τις προάλλες: «Μα τέτοιο χρώμα, τέτοια τεχνική, είναι ασύλληπτη η συγκίνηση που νοιώθω». Μου θύμισε το μικρό παιδάκι που βρίσκει ένα χαμένο παιχνίδι… «Καθαρίζουμε πολύ προσεκτικά την ηφαιστειακή τέφρα και διαρκώς ανακαλύπτουμε ομορφιές…Βγάζουμε συνεχώς ζωγραφισμένα δάπεδα με μακρόστενες ταινίες κόκκινου χρώματος! Υπέροχου χρώματος! Ανάμεσα σε αυτές τις πορφυρές λωρίδες αναπτύσσονται πολύχρωμα γεωμετρικά θέματα από αυτόν τον μεγάλο προϊστορικό οικισμό της Ιαλυσού» μου έλεγε και μου έδειχνε μαγεμένη τις φωτογραφίες που είχε τραβήξει.
Την παρατηρούσα την ώρα που έψαχνε τις φωτογραφίες και διέκρινα τη σπιρτάδα στο βλέμμα μιας γυναίκας που λατρεύει τη δουλειά της. Κατάλαβα γιατί άκουγα κάποιους να λένε δυσαρεστημένοι «άμα μπλέξεις με τις αρχαιολόγους, την έβαψες. Δεν βγάζεις άκρη, είναι μουρλαμένες». Ε, λοιπόν, εμένα αυτή η μούρλα μου αρέσει. Έχει πάθος, έχει ένταση, έχει συγκινήσεις, έχει δόσιμο, έχει γνώση. Γνώση του παρελθόντος που παντρεύεται με την άγνοια του παρόντος. Δίνει φως, ελπίδα, αποτελεί έρεισμα για το μέλλον και προϋποθέτει ένα βασικό συστατικό που εκλείπει από την εποχή μας: το σεβασμό. Είναι σημαντικό να έρχεσαι σε επαφή με καλά κρυμμένα μυστικά των αιώνων. Είναι ακόμα σημαντικότατο, όμως, να νοιώθεις ότι το αρμόδιο υπουργείο στέκεται αρωγός στην κοινοποίηση αυτών των μυστικών.
Με τον ένα ή το άλλο τρόπο τα γεγονότα της Ελλάδας διαγράφουν μια πορεία που λειτουργούν ως φάρος στους ναυαγούς. Αρκεί κάποιος ή κάποιοι να θέλουν να τον δουν. Κάπου εκεί πρέπει να βρίσκεται και η λύση του γρίφου. Μόνο ο πολιτισμός (συγγραφικός, φιλοσοφικός, θεατρικός, επιστημονικός, μνημειακός, ιστορικός κλπ) έκανε την Ελλάδα ναυαρχίδα του πλανήτη.
Η Ελλάδα - και δη Ρόδος - αποτέλεσε τις προηγούμενες δεκαετίες την ναυαρχίδα του τουρισμού. Αυτό δεν αρκεί, χρειάζεται ο πολιτισμός. Μόνο ο πολιτισμός μπορεί να σώσει τη χώρα, κατά την ταπεινή μου άποψη. Αρκεί να στρέψουμε το βλέμμα στη βάση του πολιτισμού: τον σεβασμό και τη γνώση. Και δεν έχει τόση σημασία να σκεπτόμαστε το τώρα. Ας σκεφτούμε και το μέλλον. Οι νέες γενιές, αν λάβουν σωστά τη γνώση και την έννοια του σεβασμού, θα φτιάξουν μια Ελλάδα αντάξια του παρελθόντος της. Αρκεί οι τωρινοί οδηγοί να σκύψουν με σεβασμό στο προκαταρκτικό στάδιο και στο στόχο: τι θα αφήσουν πίσω τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου