Δεν ήταν μόνο η έλλειψη των ονειρικών - ψυχεδελικών στοιχείων που έκαναν τις ταινίες του να ξεχωρίζουν ούτως ή άλλως. Ήταν η ίδια η θεματολογία της ταινίας που μας ξένισε και τα μηνύματα που ίσως ήθελε να περάσει.
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Στο "The Wind Rises" ο Μιγιαζάκι περιγράφει τη ζωή του αεροναυπηγού Jiro Horikoshi. Πέρα από κάποιες σκηνές που εξελίσσονταν στον ύπνο του ήρωα και αναπαριστούν τα όνειρά του, η ταινία είναι καθαρά αφήγηση γεγονότων από τη ζωή του, που φυσικά μας κάνουν να γνωρίσουμε το χαρακτήρα του.
Κανένα στοιχείο φανταστικού δεν εμπλέκεται με το πραγματικό. Σε αυτή την τελευταία του ταινία ο Μιγιαζάκι δεν εκμεταλλεύεται τη δυνατότητα των κινουμένων σχεδίων να αλλάζουν μορφές, να σε ταξιδεύουν στο υποσυνείδητο και στο ονειρικό. Η ταινία θα μπορούσε να είχε γυριστεί και με πραγματικούς ηθοποιούς.
Το θέμα της ταινίας είναι το πάθος του Jiro Horikoshi για τα αεροπλάνα. Από μικρός ο Jiro ονειρευόταν τον διάσημο Ιταλό αεροναυπηγό Caproni να τον καθοδηγεί και να του εμφυτευτεί το πάθος για το σχεδιασμό αεροπλάνων. Και ο μικρός Jiro μεγαλώνει, σπουδάζει, πιάνει δουλειά στη Mitsubishi και τελικά το όνειρό του γίνεται πραγματικότητα: σχεδιάζει αεροπλάνα που πράγματι πετάνε!... και βομβαρδίζουν χωριά αμάχων, αφού χρησιμοποιούνται στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ως πολεμικές μηχανές.
Αυτό όμως το γεγονός, το ότι το αθώο όνειρο του Jiro και η επιτυχία του χρησιμοποιείται από την πολεμική βιομηχανία, δε φαίνεται να προβληματίζει ιδιαίτερα τον σκηνοθέτη. Καθώς σε κάποια σημεία διαφαίνεται η κοινωνική ευαισθησία των ηρώων για την Ιαπωνία της εποχής, θα περιμέναμε η ταινία να επικεντρωθεί σε αυτόν τον ηθικό προβληματισμό.
Το πώς δηλαδή το αθώο όνειρο ενός ανθρώπου γίνεται εφιάλτης για τις ζωές εκατομμυρίων αθώων. Το πώς η δημιουργική φιλοδοξία ενός ανθρώπου βρίσκει ανταπόκριση μόνο όταν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί ως μέσο για ιμπεριαλιστικούς σκοπούς και σκοπούς του κεφαλαίου. Αντιθέτως, το μήνυμα της ταινίας είναι ότι προκειμένου να δημιουργηθεί κάτι σημαντικό, ας είναι και για σκοπούς πολέμου.
Ένα ακόμα ζήτημα που εντυπωσιάζει, είναι η νοοτροπία των ηρώων στο ζήτημα της εργασίας τους. Οι ήρωες έχουν ξεκάθαρες προτεραιότητες. Πρώτα η δουλειά. Ακόμα κι αν σημαίνει ότι θα δουλεύεις μερόνυχτα. Ακόμα κι αν σημαίνει ότι δε θα είσαι εκεί όταν οι άνθρωποί σου σε χρειάζονται. Ακόμα κι αν σημαίνει ότι δε θα μοιραστείς με τη γυναίκα σου τις τελευταίες στιγμές της ζωής της επειδή πρέπει να δουλέψεις.
Στην τελευταία δε σκηνή της ταινίας, ο ήρωας ονειρεύεται πως η νεκρή του -πια- γυναίκα δείχνει κατανόηση και τον στηρίζει για ό,τι έκανε - και αυτός την ευχαριστεί. Παρουσιάζεται ως αξιέπαινο το ότι δεν τον απασχόλησε με τόσο μικρά πράγματα όπως ο θάνατός της και τον άφησε να δουλέψει απερίσπαστα για τα μεγάλα, δηλαδή την τελειοποίηση των πολεμικών αεροπλάνων της Mitsubishi. Πραγματικό υπόδειγμα συζύγων και εργαζομένων!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου