Η ιστορία πίσω από τη διάσημη φωτογραφία του μεγάλου επαναστάτη Ernesto Che Guevara
Όσοι δεν ασχολούνται με την φωτογραφία κατά πάσα πιθανότητα δεν τον γνωρίζουν. Το σίγουρο ωστόσο είναι ότι έχεις δει μια φωτογραφία του- σε σημαίες, ρούχα, τοίχους, προκηρύξεις, ποτήρια, μπρελόκ, οτιδήποτε...
Ο λόγος για τον Alberto Díaz Gutiérrez, γνωστός περισσότερο με το όνομα Alberto Korda που τράβηξε την πιο διάσημη φωτογραφία του Che Guevara και μια από τις πιο διάσημες (και εμπορικές) φωτογραφίες όλων των εποχών.
Η περίφημη απαθανάτιση του Che που έκανε τον Korda διάσημο όπου γης, τραβήχτηκε στην κηδεία των ναυτών ενός βαποριού που ανατινάχτηκε από πράκτορες της CIA μέσα στο λιμάνι της Αβάνας στις 5 Μαρτίου του 1960, την ώρα που ο Che ανέβαινε στο βήμα για να εκφωνήσει τον επικήδειο.
Ο Κουβανός φωτογράφος που είχε είχε υιοθετήσει το όνομα Korda, προς τιμήν των Ούγγρων κινηματογραφιστών Ζόλντα και Αλεξάντερ Κόρντα, χρησιμοποίησε για την δημιουργία της φωτογραφίας μία μηχανή Leica M2 με φακό 90mm και ασπρόμαυρο φιλμ Kodak Plus-X.
Πριν γίνει ο επίσημος φωτογράφος της Επανάστασης, ήταν διάσημος φωτογράφος μόδας στην Κούβα. Με την κουβανική επανάσταση το 1959 , εγκατέλειψε την εμπορική φωτογραφία για να γίνει φωτορεπορτερ. Με την ανατροπή του δικτάτορα Batista, από τους άντρες του Castro, ο Korda άρχισε να φωτογραφίζει τους αντάρτες και τις ηγετικές μορφές του κινήματος - τον Fidel και τον Che.
Για περισσότερο από μια δεκαετία, ο Korda αναδεικνύεται στο βασικό φωτογράφο-ιστοριογράφο της κουβανικής επανάστασης., ξοδεύοντας πολύ του χρόνου του ως προσωπικός φωτογράφος του Fidel Castro.
Αντανακλαστικά, έκανα δύο λήψεις: μια οριζόντια και μια κάθετη. Δεν είχα χρόνο να τραβήξω για τρίτη φορά – ο Τσε αποσύρθηκε διακριτικά στη δεύτερη σειρά. Όταν επέστρεψα στο εργαστήριό μου, εμφάνισα το φιλμ και τύπωσα μερικές φωτογραφίες για τη Revolución. Τύπωσα την οριζόντια λήψη του Τσε με νέο κάδρο και δεν επέλεξα την κάθετη εκδοχή, γιατί πάνω από τον ώμο του διακρινόταν ένα κεφάλι.. Παρ’ όλα αυτά, η φωτογραφία δεν επιλέχθηκε εκείνο το βράδυ από τη σύνταξη. Κρέμασα την εκτύπωση σ’ έναν τοίχο του εργαστηρίου μου…"
Η ιστορία του La Coubre
Στις 4 Μαρτίου του 1960, λίγο μετά τις 3 μμ έχουν αρχίσει να ξεφορτώνονται στο λιμάνι της Αβάνας βελγικά όπλα, αγορασμένα για την προστασία της Επανάστασης. Μια ισχυρή έκρηξη θα συγκλονίσει το λιμάνι και θα αφήσει πολλούς νεκρούς και τραυματίες.
Μισή ώρα αργότερα μια ισχυρότερη έκρηξη θα ολοκληρώσει το έργο της πρώτης. Ο τελικός απολογισμός θα είναι πάνω από 80 νεκροί – ανάμεσά τους 6 Γάλλοι ναυτικοί – και πάνω από 200 τραυματίες.
Την επομένη ημέρα κατά την κηδεία των θυμάτων, ο Castro θα βγάλει ένα πύρινο λόγο, στον οποίο κατηγορεί ανοιχτά τις ΗΠΑ για τρομοκρατία και υπονόμευση της Επανάστασης, και καταλήγει με τη διάσημη φράση Patria o Muerte, Ελευθερία ή Θάνατος. Εκεί φυσικά βρίσκεται και ο Alberto Korda, που με το φακό του αποθανατιζει τον Castro, τον Che αλλά και τους Jean-Paul Sartre και η Simone de Beauvoir που ήθελαν να δουν με τα μάτια τους το επαναστατικό φαινόμενο που είχε παθιάσει ολόκληρο τον κόσμο.
Alberto Korda για τη φωτογραφία
Στο ίδιο φιλμ, είχε τραβήξει φωτογραφίες του Jean-Paul Sartre και της Simone de Beauvoir, οι οποίες θεωρήθηκαν τότε μεγαλύτερης αξίας, με αποτέλεσμα να απορριφθεί η φωτογραφία του Che και να μην δημοσιευτεί. Ο Korda τύπωσε ωστόσο τη φωτογραφία για ιδιωτική χρήση.
Από την πλευρά της η εφημερίδα Revolution που εργαζόταν, δεν ήθελε να τη δημοσιεύσει και προτίμησε να βάλει μια του Κάστρο με τον Jean-Paul Sartre και τη Simone de Beauvoir.
Από την αφάνεια σύμβολο της επανάστασης
Η φωτογραφία έμεινε στην αφάνεια για πάνω από επτά χρόνια. Ήταν Ιούνιος του 1967 όταν Ιταλός εκδότης Giangiacomo Feltrinelli βρέθηκε στην Κούβα, ψάχνοντας στοιχεία για τη ζωή και τη δράση του Che.
Ο Ιταλός ζήτησε από τον Κόρντα κάποιο καλό πορτρέτο του Che για κάποια μελλοντική του έκδοση. Εκείνη την εποχή ο Che μάχεται στο αντάρτικο της Βολιβίας. Την καταδίωξη του Che στη Βολιβία παρακολουθούσε επίσης η CIA, με επικεφαλής τον πράκτορα Félix Ismael Rodríguez, ο οποίος μετέφερε την πληροφορία της σύλληψής του στο αρχηγείο της υπηρεσίας του και σύντομα μετέβη ο ίδιος στη La Higuera. Μετά από μερικές ανακρίσεις στο σχολείο του χωριού, ο αιχμάλωτος Che δολοφονήθηκε, στις 9 Οκτωβρίου 1967, από τον υπαξιωματικό του βολιβιανού στρατού Mario Terán.
Μερικούς μήνες μετά ο Castro παραδίδει προς έκδοση στον Feltrinelli το ημερολόγιο του Che από το αντάρτικο της Βολιβίας. Μαζί με αυτό ο Ιταλός εκδότης θα τυπώσει τις πρώτες χιλιάδες αντίγραφα του περίφημου πορτρέτου, που θα γίνει σύμβολο λαϊκής αντίστασης και πάλης και θα ανατυπωθεί σε εκατομμύρια ακόμα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου