Ήταν η πιο δυνατή γυναίκα της ροκ και το πιο ευάλωτο κορίτσι. Η φωνή της μάγευε τον πλανήτη γη και παρηγορούσε όσους θρηνούσαν τον Τζίμι Χέντριξ που έφυγε μόνο δυο εβδομάδες πριν από αυτή, για το αστρικό του ταξίδι. Αυτή η αυθεντική φωνή, αναπάντεχα βαθιά, θρηνούσε μια αλλόκοσμη μελωδία μέσα στις νότες.
Η ίδια δε, θέλησε να συνεχίσει να αιχμαλωτίζει το κοινό και να βυθίζεται στη μοναξιά και τις εξαρτήσεις. Ο κόσμος της μουσικής συγκλονίστηκε από το χαμό της, της έγραψαν τραγούδια, λόγια, κείμενα, ποιήματα. Η 27χρονη Τζάνις Τζόπλιν έφυγε πολύ σύντομα, πολύ απρόοπτα σαν να μην ένιωσε ποτέ την αγάπη.
Ο κόσμος δεν την ξέχασε ποτέ. Τη θεωρεί ακόμα και σήμερα την καλύτερη ερμηνεύτρια του μπλουζ και μια από τις μεγαλύτερες τραγουδίστριες της ροκ μουσικής. Το περιοδικό Rolling Stone την κατέταξε στην 46η θέση στη λίστα του με τους σπουδαιότερους καλλιτέχνες όλων των εποχών το 2004 και στην 28η με τους καλύτερους τραγουδιστές όλων των εποχών το 2008.
Μετά την εμφάνισή της στη μουσική σκηνή του κόσμου τίποτα δεν ήταν πια το ίδιο με πριν. Ήταν οι άντρες της ροκ μέχρι τότε, ήταν η Τζάνις και οι άντρες της ροκ στην εποχή της, ήταν οι σπουδαίες γυναίκες της ροκ μετά από αυτήν. Η Πάτι Σμιθ, η Τζόαν Μπαέζ και οι άλλες στις οποίες άνοιξε το δρόμο. Η Τζάνις έκανε τη ροκ μουσική γένους θηλυκού.
Η Τζόπλιν γεννήθηκε τον Ιανουάριο του 1943. Στο σχολείο ήταν μάλλον παράξενο για την εποχή του παιδί, σήμερα θα το λέγαμε θύμα μπούλινγκ, στην περίπτωσή της, τότε τη θεωρούσαν φρικιό. Οι συμμαθητές της την κορόιδευαν, πώς άλλωστε θα μπορούσαν να αποδεχτούν ένα κορίτσι ροκ στην Αμερική του ’50;
Όταν τέλειωσε το σχολείο πήγε στο Πανεπιστήμιο του Ώστιν. Τα παράτησε. Το μόνο που της άρεσε ήταν να ακούει τις μουσικές της Μπέσι Σμιθ. Από εκεί ξεκινά η καλλιέργεια του προσωπικού τους στιλ, ένα στιλ επαναστατικό, πρωτόγνωρο, επηρεασμένο από τα νέγρικα μπλουζ. Πήγε στο Τέξας και στο Σαν Φρανσίσκο. Η πρώτη φορά που μπήκε στο στούντιο ήταν το Δεκέμβριο του 1962, στο σπίτι ενός συμφοιτητή της. Ήταν το What Good Can Drinkin Do. Το 1964, η Τζάνις Τζόπλιν συνέθεσε με τον κιθαρίστα των Jefferson Airplane, Τζόρμα Κοκόνεν, επτά μπλουζ κομμάτια. Κυκλοφόρησαν αργότερα όλα μαζί στο άλμπουμ The Typewriter Tape, ενώ μετά από πολλές περιπλανήσεις βρίσκει στους Big Brother and the Holding Company, τη μουσική στέγη που της ταιριάζει, καθώς ενώθηκε το αυτοσχεδιαστικό μπλουζ ύφος τους με τη φωνή της.
Στα ναρκωτικά, προφανώς, βρίσκει το καταφύγιο που δε μπορεί να βρει στον αληθινό κόσμο.
Εκείνη την εποχή δίπλα στις αμφεταμίνες υπάρχει ένα φιξάκι, η χρήση ηρωίνης είχε αρχίσει. Περιστασιακά, όπως ισχυριζόταν, αλλά οι φίλοι της προσπαθούν να τη συγκρατήσουν, είναι οι αμφεταμίνες, τα μπουκάλια του Southern Comfort που αδειάζουν πολύ γρήγορα έτσι το 1965, η Τζάνις πείθεται και επιστρέφει στη γενέτειρά της το Πορτ Άρθουρ για να αλλάξει τρόπο ζωής. Γράφεται στο πανεπιστήμιο Λαμάρ για να σπουδάσει κοινωνιολογία.
Πότε η Τζάνις άρχισε ξανά τα ναρκωτικά;
Έφτανε μια μικρή απόρριψη από τον Μπομπ Σνατ, ιδιοκτήτη τότε μια δισκογραφικής εταιρείας που αρνήθηκε να πληρώσει τα αεροπορικά εισιτήρια για την επιστροφή του συγκροτήματος στην Καλιφόρνια. Μπορεί σήμερα να φαίνεται παράλογο, αλλά σε αυτό το ταξίδι, οδικώς, η Τζόπλιν, όπως σχεδόν και όλα τα άλλα μέλη της μπάντας, ξανάρχισε το ποτό και τη χρήση ναρκωτικών.
Εκείνη την εποχή ακριβώς, το περιοδικό TIME, της δίνει τον τίτλο της «πιθανότατα ισχυρότερης τραγουδίστριας που είχε να επιδείξει το κίνημα των λευκών της ροκ μουσικής», ενώ ο Ρίτσαρντ Γκόλντσταϊν έγραψε για εκείνη το Μάιο του 1968 στο περιοδικό Vogue: «Είναι η πιο συγκλονιστική ροκ γυναίκα».
Εκείνη την εποχή δίπλα στις αμφεταμίνες υπάρχει ένα φιξάκι, η χρήση ηρωίνης είχε αρχίσει. Περιστασιακά, όπως ισχυριζόταν, αλλά οι φίλοι της προσπαθούν να τη συγκρατήσουν, είναι οι αμφεταμίνες, τα μπουκάλια του Southern Comfort που αδειάζουν πολύ γρήγορα έτσι το 1965, η Τζάνις πείθεται και επιστρέφει στη γενέτειρά της το Πορτ Άρθουρ για να αλλάξει τρόπο ζωής. Γράφεται στο πανεπιστήμιο Λαμάρ για να σπουδάσει κοινωνιολογία.
Πότε η Τζάνις άρχισε ξανά τα ναρκωτικά;
Έφτανε μια μικρή απόρριψη από τον Μπομπ Σνατ, ιδιοκτήτη τότε μια δισκογραφικής εταιρείας που αρνήθηκε να πληρώσει τα αεροπορικά εισιτήρια για την επιστροφή του συγκροτήματος στην Καλιφόρνια. Μπορεί σήμερα να φαίνεται παράλογο, αλλά σε αυτό το ταξίδι, οδικώς, η Τζόπλιν, όπως σχεδόν και όλα τα άλλα μέλη της μπάντας, ξανάρχισε το ποτό και τη χρήση ναρκωτικών.
Δυο χρόνια αργότερα κυκλοφορεί το πρώτο άλμπουμ του συγκροτήματος και η Τζάνις Τζόπλιν με τους Big Brother εμφανίζονται σε εθνικό δίκτυο. Έχει μόλις προηγηθεί η εμφάνισή τους στο Μοντερέυ Ποπ Φέστιβαλ. Το άλμπουμ Live at Winterland 1968 ηχογραφήθηκε στο Ουΐντερλαντ Μπώλρουμ, στις 12 και 13 Απριλίου. Κυκλοφόρησε σχεδόν αμέσως από τη Sony. Η Τζάνις ήταν σταρ, οι άντρες του συγκροτήματος έμεναν πίσω της σε δημοσιότητα, σε εκδηλώσεις αγάπης από το κοινό. Ήταν η ώρα να τους αφήσει πίσω και να προχωρήσει μόνη της. Το κοινό την ήθελε μόνη, ήθελε το μαργαριτάρι Pearl όπως ήταν το ψευδώνυμό της να βγει από το στρείδι του.
Παρόλο που οι σχέσεις της με τη μπάντα αρχίζουν να είναι δύσκολες, η Τζόπλιν έπαιξε σημαντικό ρόλο στην παραγωγή του δεύτερου άλμπουμ των Big Brother, Cheap Thrills. Λέγεται πως, κατά την περίοδο των ηχογραφήσεων, η Τζόπλιν ήταν η πρώτη που έφθανε στο στούντιο και η τελευταία που έφευγε από αυτό. Πλάνα από τις ηχογραφήσεις τη δείχνουν ως τη μεγάλη μορφή, η οποία ανέλαβε όλη την ευθύνη για την ηχογράφηση του θρυλικού κομματιού, Summertime.
To Cheap Thrills έφθασε στην πρώτη θέση του Billboard 200, οκτώ εβδομάδες μετά την κυκλοφορία του και παρέμεινε εκεί για άλλες οκτώ συνεχόμενες εβδομάδες. Το άλμπουμ έγινε χρυσό και πούλησε πάνω από ένα εκατομμύριο αντίγραφα, τον πρώτο μήνα κυκλοφορίας του. Το σημαντικότερο κομμάτι του, Piece of My Heart, έφθασε στη δωδέκατη θέση του Billboard Hot 100, το φθινόπωρο του 1968.
Την 1η Σεπτεμβρίου, η Τζόπλιν ανακοίνωσε ότι θα αποχωρούσε από τους Big Brother. Στις 14 Σεπτεμβρίου 1968, στο Φίλμορ Ουέστ (Fillmore West), οι οπαδοί της συνωστίζονταν, για να τιμήσουν την τελευταία επίσημη εμφάνιση της Τζόπλιν με τους Big Brother and the Holding Company. Οι άλλες δύο μπάντες, που συμμετείχαν σε αυτή τη βραδιά ήταν οι Chicago (το 1968 ονομάζονταν Chicago Transit Authority) και οι Santana.
Μετά το χωρισμό από τους Big Brother, σχημάτισε ένα νέο συγκρότημα, που θα τη στήριζε στις εμφανίσεις της, τους Kozmic Blues Band. Η μπάντα αυτή αποτελείτο από μουσικούς όπως ο κιθαρίστας των Big Brother and the Holding Company, Σαμ Άντριου και ο μετέπειτα μπασίστας των Full Tilt Boogie Band, Μπραντ Κάμπελ. Η μπάντα επηρεάσθηκε από τους R&B δημιουργούς της δεκαετίας του ’60, που συνεργάζονταν με τη Stax Volt όπως οι Bar Kays και ο Ότις Ρέντινγκ. Oι ήχοι της Stax Volt είχαν έναν πιο μπλουζ, φανκ, σόουλ και ποπ προσανατολισμό, σε αντίθεση με τα περισσότερα ψυχεδελικά συγκροτήματα της εποχής.
Όσο πιο διάσημη, τόσο πιο νευρική. Λάτρευε τον κόσμο και τον φοβόταν. Εμφανίσθηκε στο Φεστιβάλ Γούντστοκ το βράδυ του Σαββάτου της 16ης Αυγούστου. Περίμενε ώρες για ανέβει στη σκηνή και όταν αυτό συνέβη ήταν υπό την επήρεια της ηρωίνης. Το κοινό, εκστασιασμένο, την επευφημούσε. Τέσσερις μήνες αργότερα, στο Μάντισον Σκουέαρ Γκάρντεν (Madison Square Garden), στη Νέα Υόρκη, ανέβηκε στη σκηνή με τους Τζόννυ Ουΐντερ και Πωλ Μπάττερφιλντ. Ήταν πάλι εντελώς μεθυσμένη και φευγάτη και όλοι αναρωτιόντουσαν αν θα τα καταφέρει.
Ο Σαμ Άντριου, που εγκατέλειψε τους Big Brother το Δεκέμβριο του 1968, για να ενταχθεί στη μπάντα της Τζόπλιν, επέστρεψε στο παλιό του συγκρότημα, χωρίς αυτήν. Οι Kozmic Blues διαλύθηκαν με το τέλος του 1969. Η τελευταία τους εμφάνιση με την Τζόπλιν έγινε στο Μάντισον Σκουέαρ Γκάρντεν, το βράδυ της 19ης Δεκεμβρίου. Οι δύο μοναδικές πλήρως ηχογραφημένες συναυλίες της Τζόπλιν είναι αυτές που έδωσε στη Φρανκφούρτη και τη Σουηδία με τους Kozmic Blues Band, παρόλο που δεν της άρεσε καθόλου το ευρωπαϊκό κοινό.
Το 1970 κάνει άλλη μια απόπειρα αποτοξίνωσης ταξιδεύοντας στη Βραζιλία. Όταν γύρισε στις ΗΠΑ ξανακύλησε στα ναρκωτικά και το αλκοόλ. Παρόλες τις δηλώσεις της χρησιμοποιούσε ηρωίνη αξίας 200$ την ημέρα, παρά τις προσπάθειες που γίνονταν για να παραμείνει μακριά από τα ναρκωτικά από τους μουσικούς και τον παραγωγό της Γκάμπριελ Μέκλερ.
Με τη νέα της μπάντα Full Tilt Boogie Band, ξεκίνησαν τις εμφανίσεις τους τον Μάιο του 1970. Μέχρι το 1972, ανάμεσα σε περιοδείες και εμφανίσεις υποστήριζε ότι, είχε σταματήσει τα ναρκωτικά, είχε όμως αυξήσει την κατανάλωση αλκοόλ. Με τους Full Tilt Boogie Band εντάχθηκαν στο Φεστιβάλ Εξπρές, μια περιοδεία που σε διάφορα μέρη του Καναδά, μαζί με τους Grateful Dead, Delaney and Bonnie, Rick Danko and The Band, Έρικ Άντερσεν, και Ian & Sylvia. Οι εμφανίσεις της Τζόπλιν στο Φεστιβάλ Εξπρές, θεωρούνται από τις καλύτερές της.
Η τελευταία δημόσια εμφάνιση της Τζόπλιν με τους Full Tilt Boogie Band ήταν στις 12 Αυγούστου 1970, στο Harvard Stadium στη Βοστώνη. Στις 24 Αυγούστου του 1970, η Τζόπλιν έπιασε μια σουίτα στο ξενοδοχείο Λάντμαρκ Μότορ, στο Hollywood Heights, και κοντά στα στούντιο Sunset Sound Recorders, όπου ξεκίνησε να ηχογραφεί το άλμπουμ της. Ηχογραφεί το Pearl που κυκλοφόρησε τελικά μετά το θάνατό της και έγινε το πιο επιτυχημένο άλμπουμ της καριέρας της, με κορυφαίο τραγούδι τη διασκευή του Me and Bobby McGee. Το 2003, το Pearl κατετάγη στην 122η θέση των καλύτερων μουσικών άλμπουμ όλων των εποχών, σύμφωνα με τον κατάλογο του περιοδικού Rolling Stone.
Την Κυριακή 4 Οκτωβρίου 1970, η Τζάνις καθυστερούσε να εμφανισθεί στα στούντιο της Sunset Sound Recorders, κάτι που έκανε τον παραγωγό Πωλ Ροθτσάιλντ να ανησυχήσει, έτσι ξεκίνησε για το ξενοδοχείο της. Σε όλη τη διάρκεια της εβδομάδας που είχε περάσει η Τζάνις ήταν συχνά σε κακή κατάσταση από το συνδυασμό ηρωίνης και αλκοόλ. Στο πάρκινγκ του ξενοδοχείου είχαν την πολύχρωμη Πόρσε της. Τη βρήκαν νεκρή, δίπλα στο κρεβάτι της. Η επίσημη αιτία θανάτου της, ήταν η υπερβολική δόση ηρωίνης, ενδεχομένως σε συνδυασμό με τις παρενέργειες του αλκοόλ. Οι φίλοι της και οι συνεργάτες της είχαν να τη δουν από την Παρασκευή. Στη διαθήκη της, η Τζόπλιν άφηνε 1,500 δολάρια για τη διοργάνωση μιας αποχαιρετιστήριας γιορτής, στην περίπτωση που πέθαινε.
Το κομμάτι Βuried Alive In The Blues, του οποίου η ηχογράφηση είχε προγραμματιστεί για την ημέρα που η Τζόπλιν βρέθηκε νεκρή, συμπεριλήφθηκε στο άλμπουμ, χωρίς, όμως, φωνητικά.
Janis Joplin at Woodstock, 1969. pic.twitter.com/9AaV5b3pi8— Historical Pics (@HistoricalPics) 10 Νοεμβρίου 2015
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου