WHBC-GR: Ο Ιούλιος Βερν του «Αιγαίου» και του «Μεγάλου Ανατολικού»

Κυριακή 29 Μαρτίου 2015

Ο Ιούλιος Βερν του «Αιγαίου» και του «Μεγάλου Ανατολικού»

110 χρόνια από τον θάνατο του φιλέλληνα συγγραφέα

Τον Ιούνιο του 1884 άρχισε να δημοσιεύεται, υπό μορφή επιφυλλίδων σε γαλλική εφημερίδα, το μυθιστόρημα του Ιουλίου Βερν «Το φλογισμένο πέλαγος» (Archipel en feu), που λίγο αργότερα κυκλοφορεί σε βιβλίο. Ταυτόχρονα σχεδόν μεταφράζεται στα ελληνικά και δημοσιεύεται σε συνέχειες στην αθηναϊκή εφημερίδα «Καιροί» με τον τίτλο «Το Αιγαίον εις αναστάτωσιν»...


Το μυθιστόρημα διαδραματίζεται στη διάρκεια της Επανάστασης του 1821, ξεκινώντας από το Οίτυλο της Μάνης. Αλλά καθώς εμφανίζει τους κατοίκους της περιοχής βάρβαρους και πλιατσικολόγους, επισύρει τις αντιδράσεις των εφημερίδων της εποχής και ειδικότερα των Οιτυλιωτών. Ο συγγραφέας σπεύδει, μέσω της γαλλικής εφημερίδας που πρωτοδημοσίευσε το μυθιστόρημά του, να υποστηρίξει ότι βασίστηκε σε ιστορικές πηγές για τη δράση των Ελλήνων πειρατών και για την ιδιομορφία των κατοίκων της Μάνης.

Φιλέλληνας

«Διαβάζοντας σήμερα το έργο αυτό, διαπιστώνουμε ότι ορισμένοι χαρακτηρισμοί θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί ή τουλάχιστον να μην είναι τόσο κατηγορηματικοί. Πρέπει όμως να ομολογήσουμε ότι το μυθιστόρημα αυτό διαπνέεται στο σύνολό του από άκρατο φιλελληνισμό, βαθιά πίστη στον αγώνα του αλυτρωτισμού και απέραντο θαυμασμό για την ανδρεία, τη γενναιότητα και τις αρετές του ελληνικού έθνους» γράφει ο Δημήτρης Παντελοδήμος, μεταφραστής του μυθιστορήματος αυτού με τον τίτλο «Το Αιγαίο στις φλόγες» (εκδ. «Κασταλία», 2005), μία από τις πολλές εκδόσεις, με συναφείς τίτλους, στα ελληνικά.

Ας προστεθεί ότι, μολονότι πολυταξιδεμένος, ο Ιουλίος Βερν δεν είχε επισκεφτεί ποτέ την Ελλάδα, ωστόσο στα έργα του είναι συχνές οι αναφορές του στην ελληνική ιστορία (στο μυθιστόρημά του «Είκοσι χιλιάδες λεύγες υπό την θάλασσα», καταχωρίζεται επεισόδιο από την Κρητική Επανάσταση των ετών 1866-1869 για την απαλλαγή από τον τουρκικό ζυγό), τη μυθολογία και σε ήρωες της αρχαίας Ελλάδας.

Οταν ο Βερν δημοσίευσε το εν λόγω μυθιστόρημα ήταν ήδη 56 χρόνων, γνωστός ανά τον κόσμο από τις μεταφράσεις των έργων του, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας. Γεννημένος το 1828 στη Νάντη, με νομικές σπουδές χάριν του πατέρα του που ήταν δικηγόρος, ακολούθησε τελικά τον δικό του δρόμο: πολυγραφότατος ποιητής, θεατρικός συγγραφέας, αλλά κυρίως πατέρας, αποκαλούμενος, της επιστημονικής φαντασίας, πριν εφευρεθεί το αεροπλάνο και τα μέσα για τα διαστημικά ταξίδια, συνέγραψε έργα που αντέχουν ώς τις μέρες μας. Εχουν μεταφερθεί στη μεγάλη και τη μικρή οθόνη, στη θεατρική σκηνή, ενώ αρκετά έχουν περιληφθεί συνοψισμένα στη διεθνή σειρά «Κλασσικά Εικονογραφημένα» (απ’ όπου τα πρωτογεύτηκαν και οι νέοι της γενιάς μου). 

Μερικοί τίτλοι:

«Ταξίδι στο κέντρο της γης», 
«Από τη Γη στη Σελήνη», 
«Ο γύρος του κόσμου σε 80 ημέρες», 
«Πέντε εβδομάδες με αερόστατο», 
«Μιχαήλ Στρογκόφ», 
«Η μυστηριώδης νήσος», 
«Τα τέκνα του πλοιάρχου Γκραντ», 
«Η πλωτή πόλη», 
«Ο δεκαπενταετής πλοίαρχος», 
«Ροβήρος ο κατακτητής», 
«Οικογένεια χωρίς όνομα», 
«Ο άρχοντας του κόσμου».

Στον «Μέγα Ανατολικό»

Αξιώθηκε εν ζωή ο Βερν να γνωρίσει δόξα και τιμές, να χριστεί Ιππότης της Λεγεώνος της Τιμής. Το 1872 κατέληξε στην πόλη Αμιένη, γενέτειρα της συζύγου του, όπου εξελέγη δημοτικός σύμβουλος. Εφυγε από τη ζωή στις 24 Μαρτίου 1905 (ήγουν πριν από 110 χρόνια – οπότε έχουμε και μια «στρογγυλή» επέτειο) , στα 77 του.

Αλλά δεν τελειώνουμε εδώ με τον Βερν, αφού συμβαίνει να είναι ένας από τους επώνυμους συνταξιδιώτες -φανταστικούς εννοείται- στο μυθιστόρημα-ποταμός του Ανδρέα Εμπειρίκου «Ο Μέγας Ανατολικός» (όπου ο Γάλλος συγγραφέας εμφανίζεται να συμμετέχει στα ερωτικά δρώμενα του πλήρους ηδονών αυτού ταξιδιού). 

Εκεί πάντως ο Βερν αναφέρεται ότι συλλαμβάνει και αρχίζει να γράφει το μυθιστόρημά του «Πλωτή πόλη», «ένα έργο δηλαδή που αποτελεί το κύριο πρότυπο του εμπειρίκειου Μυθιστορήματος» γράφει ο Γιώργης Γιατρομανωλάκης στην εισαγωγή της ανθολογημένης έκδοσης του έργου του Εμπειρίκου (εκδ. «Αγρα», 2011). Πραγματικά ο Βερν είχε ταξιδέψει το 1867 στην Αμερική με τον πραγματικό «Μέγα Ανατολικό», τον ίδιο χρόνο που σαλπάρισε και ο φανταστικός του Εμπειρίκου.





Δεν υπάρχουν σχόλια: